A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
kreyòl
français
deutsch
english

  Kompa oswa Konpa – yonn kòrèk

Gen anpil fason pou eple ‹Compas› deyò a; sa nou jwenn plis se Compas, Kompa oswa Konpa. Sa kapab kreye konfizyon.

Kijan yo eple l an Kreyòl?

Anpil fwa, nou panse ke fason yo eple ‹Konpa› ak ‹m› se yon erè. Kijan nou ka eksplike sa? Fasil, sa vini de règ franse ki mande ‹m› anvan ‹b› oswa ‹p›; sepandan, paske se an Kreyòl nou ap ekri, ki se yon lang fonetik, li pa fè sans pou règ franse a aplike. Mo ‹Kompa› finalman pa egziste an Kreyòl ayisyen.
Mod eple ak ‹m› nan plis prezan Ozanity oswa an Frans. Ayisyen itilize lèt ‹m› nan pou eple konpa pa abitid oswa paske yo ekri li konsa nan lòt peyi. Nan milye mizik ayisyen an, se ‹Konpa› ki fason kòrèk li eple.

Se Konpa (yes it is, baby)

Nou genyen chwa jodi a, depann de anbyans oubyen konteks pou eple konpa de fason: ‹Konpa› oubyen ‹Compas›. Yonn nan fason sa yo kanpe pou ko l, lòt la pi inivèsèl, nou kapab di.
Pou listwa, sepandan, paske ekri Kreyòl pat kreye jiska apeprè 30 an apre kreyasyon rit Compas Direct, sa esplike rezon orijinal la pat gen mwayen itilize mo Kreyòl ‹Konpa›.
Mwen pa janm jwenn agiman ki sipòte itilizasyon eple ak ‹m› pou non konpa apre anpil rechèch, atik, epi deba sou sa.
Compas Direct
  Kreyasyon – Premye fason li te eple se ‹Compas Direct›. Nan ane 1950 yo, lè li te kreye, pat gen lang kreyòl ekri. Se lang franse ki te plis itilize nan epòk sa a. Nemours Jean-Baptiste te toujou afiche mo ‹Compas Direct› enprime sou album ofisyèl kòm fason rit la ekri. Li enpòtan pou konsidere pati sa a nan istwa konpa.
Compas Direct Compas Direct Compas Direct
  Lang Ekri – Se nan mitan ane 1980 yo, avèk chanjman sosyal ak reyalizasyon ke lang kreyòl ekri a te kreye. ‹Compas› te deja genyen 30 ane depi li te kreye lè sa a. Se nan peryòd sa a tou, pi ta, ke gwoup konpa yo te kòmanse adopte non ki ekri ak lang kreyòl la, tankou (Djakout Mizik, Lakol, Zenglen, elatriye). Peryòd anvan yo, pa egzanp, nan epòk minijza, non gwoup yo te ekri ak lang franse (Les Fantaisistes, Les Difficiles, Les Loups Noirs, elatriye).
Compas Direct
–  4  –
Kompa oswa Konpa – yonn kòrèk

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z