Compas kontinye ap devlope
Anpil lòt stil konpa vin parèt, chanjman yo fèt an paralèl. Si nou vle vrèman konprann konpa, fòk nou melanje epi fè
diferans ak anpil lòt bagay.
Nan yon peyi tankou Ayiti, avèk anpil peryòd enstabilite, konpa tou sibi presyon oswa efè presyon ekstèn. Nou ka di ke
konpa toujou ap pwouve oswa redefini tèt li de fason pou li kontinye egziste. Konpa se vrèman yon eritaj, yon baz fiks
ki te kreye epi ki ap devlope pou vin pi konplèks.
Anpil jenerasyon mizisyen, avèk enfliyans mizik etranje (pa entèmedyè radyo) oswa peryòd diferan jenerasyon, pèmèt gwo
devlopman fèt nan konpa. Chanjman ki pi enpòtan yo nòmalman vini pa vag, men tit Compas Direct la toujou rete baz la.
Nou kapab pale de enfliyans ekstèn sou gwoup oswa okès; konsa tou, fòk nou pa minimize enfliyans sou yon tip konpa byen
spesifik ki kapab popilè nan yon sèten peryòd. Genyen tou egzistans lòt son ki vin melanje epi tounen Compas; son sa yo
pa sanble soti nan yon orijin pou tèt yo, e li difisil pou retrase yo.
Dat enpòtan nan devlopman rit la:
- 1955–58 – Kreyasyon Compas Direct
- 1965 – Evolisyon 1: Mini Jazz –
gwoup an fòm redwi, avèk stil kontemporen
- 1967 – Adisyon rit Kata sou senbal (kale senbal)
- 1972 – Rit Kata sou senbal la jwe ak tou de men
- 1976 – Evolisyon 2: Full Band – gwoup konpa
yo ajoute seksyon van ak klavye modèn (evolisyon son pa enfliyans ekstèn)
- 1986–89 – Evolisyon 3:
a) Nouvel Jenerasyon Compas ak
b) Digital Compas (pekisyon dijital) pote yon nouvote pwofon nan rit konpa
c) Zouk, ki popilè anpil (yonn nan pi gwo son Karayib la) ki mete anpil presyon sou rit Compas
Gwoup Nouvel Jenerasyon yo pran plis evolisyon nan ane 90 yo pou rive tounen Djaz Nòmal. Gwoup ki te anbrase stil dijital yo fini pa
disparèt nan kòmansman ane 2000 yo. Alèkile, gwoup yo sitou anbrase fòma djaz nòmal la.
Konpa tou afekte pa dènye evolisyon teknolojik yo tankou dijitalizasyon epi fason mizik konsome jodiya, anplis entènalizasyon gou nan
mizik. Efè sa yo mete presyon sou rit konpa, sitou nan konpozisyon yo, pou mete mizik deyò nan fòma pwop a konpa epi nan pèfòmans an
dirèk (bal).
Konpa sonnen diferan, nou kapab di anviwon chak 10 an.
An 1958, strikti rit la te komanse pran fòm li, komanse pat genyen twòp chanjman nan baz rit lan. Menm ane sa, rit
Compas Direct te pral devwale pou yon premye fwa, se te nan fen yon konpozisyon. Odyans lan te
vrèman renmen sa, nouvo fomil sa vinn fè gwo siksè. Depi lè sa, tout moun vinn konnen stil mizik Nemours lan sou non
Compas Direct, epi byen vit nouvo stil sa anvayi toupatou nan peyi a.
Nan sans sa, siksè ke mereng Dominiken an te genyen te petèt tou yon sous enspirasyon. Nou ka ouè sa nan fason gwoup mizikal
yo te okèstre prèske menm fason, sitou nan domèn son. Strikti tambora nan merengue genyen ti resanblans avèk tanbou nan
Compas Direct la – adaptasyon an baze sou yon poz nan jwèt tanbou ki vinn chanje konplètman de tambora epi menm kreye yon
groov diferan. Enfliyans lan donk an menm tan yon sòt de separasyon.